Geluk. Iedereen heeft het er tegenwoordig over: het is de nieuwe lifestyle, het nieuwe streven. Maar heeft iedereen het over hetzelfde geluk? En wat kun je er eigenlijk mee?
Waar ik het in deze blog reeks over wil hebben, is het geluk waar het bedrijfsleven, en de HR-professional, het meeste aan heeft: Geluk volgens de Positieve Psychologie.
Positieve psychologie
Martin Seligman, een van de grondleggers van de Positieve Psychologie, schreef samen met de Amerikaanse/Hongaarse psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi een artikel waarin ze pleitten voor een radicale verandering in de psychologie. In plaats van te focussen op hoe we het disfunctioneren van mensen kunnen voorkomen en genezen, zou de psychologie zich meer moeten richten op de vraag hoe we mensen optimaal kunnen laten functioneren. Meer aandacht voor het positieve dus. En dat is gelukt! De positieve psychologie is tegenwoordig een volwaardige stroming binnen de psychologie geworden, die onderzoek doet naar het optimaal functioneren van mensen. Een van de belangrijkste bevindingen van de positieve psychologie is dat ‘welbevinden’, in de volksmond ‘geluk’, een belangrijke voorspeller is van optimaal functioneren. Met andere woorden, gelukkige mensen kunnen beter functioneren!
De werkvloer
Hoe vertaalt zich dat naar de werkvloer? Met sterke resultaten: gelukkige mensen presteren beter. Als je je goed voelt, een ‘goede dag’ hebt, dan gaat alles veel makkelijker. De positieve psychologie heeft dit met legio wetenschappelijke onderzoeken aangetoond: mensen die gelukkiger zijn (hoger scoren op welbevinden), zijn productiever, creatiever, kunnen beter omgaan met stress en zijn zelfs minder vaak ziek. Best logisch eigenlijk, maar hoe zouden organisaties hier de vruchten van kunnen plukken? Door de focus op het geluk van de werknemer te richten. Door een bedrijfscultuur en omgeving te creëren waarin de mensen de mogelijkheid hebben om te werken aan hun geluk.
Geluk maakbaar?
Maar hebben we zelf wel invloed op ons geluk? Of is het gewoon iets wat je overkomt en hangt geluk dus af van je omstandigheden? Volgens Sonja Lyubomirsky, hoogleraar psychologie, is slechts 10 procent van ons geluk afhankelijk van externe factoren. De overige 90 procent (!) die bepaalt hoe gelukkig we zijn, ligt bij onszelf. Onderzoek heeft aangetoond dat een gebeurtenis, hoe extreem dan ook (variërend van verlamd raken tot aan de loterij winnen), weliswaar je leven kan veranderen, maar weinig tot geen invloed heeft op hoe gelukkig je bent. Wat blijkt: drie maanden na de gebeurtenis waren zowel de loterij winnaars als de mensen die verlamd waren geraakt, even gelukkig als voor de gebeurtenis!
Hoogleraar sociale psychologie Dan Gilbert doet er in zijn geweldige TED talk nog een schepje bovenop: Mensen zijn zelfs in staat hun geluk te fabriceren! Nee, hij heeft het niet over drugs, hij heeft het over het menselijke brein dat in staat is om ons gelukkig te laten voelen, ook al lopen dingen niet zoals we willen. Een mooi voorbeeld is Moreese Bickham, een man die 37 jaar in de gevangenis heeft gezeten voor een misdaad die hij niet had gepleegd. Hij werd aan de hand van nieuw DNA onderzoek op 78-jarige leeftijd alsnog vrijgesproken. Zijn woorden toen hij vrijkwam: “I don’t have a minute’s regret, it was a glorious experience”.
In deze en de volgende paar blogs, zal ik ingaan op de verschillende manieren waarop jij zelf aan je geluk kan werken. Ook geef ik tips om organisaties een cultuur te kunnen laten creëren waarin er tijd en aandacht voor het geluk van de werknemer is.
Genieten
We beginnen de reeks met een oefening van Martin Seligman. Hij noemt in zijn artikelen een aantal eenvoudige interventies die een positieve invloed hebben op je geluksgevoel. Deze mindfulness oefening heet ‘genieten’ en gaat als volgt:
Geniet de komende maand iedere dag van minimaal 1 activiteit die je normaal gesproken gehaast of gedachteloos uitvoert. Het kan gaan om een maaltijd (neem de eerste hap alsof je het nog nooit hebt gegeten, proef bewust wat je eet), een wandeling naar werk (geniet van de frisse lucht, voel de zon, hoor de vogels, en wees je bewust van je eigen lichaamsbeweging), of een douche (geniet van het warme water, voel je spieren ontspannen). Schrijf na afloop op wat er anders was en hoe je het hebt ervaren.
Het effect van deze oefening is dat je je wat meer bewust wordt van het hier en nu, en dat je je beseft dat je in het dagelijks leven eigenlijk best vaak met je gedachten ergens anders zit. Doordat onze gedachten erg snel afdwalen (piekeren, plannen maken, nadenken over hoe je dingen anders had moeten doen), vergeten we vaak te genieten van hetgene wat we aan het doen zijn. Zo vergeten we vaak zelfs te genieten van het heerlijke ijsje waarop we onszelf trakteren tijdens een zonnige dag: je koopt een ijsje, bent ondertussen met je hoofd bij je werk of al plannen aan het maken voor de rest van de week en voor je het door hebt, is je ijsje op!
Een ander positief gevolg van deze oefening: door meer in het hier en nu te leven, hou je minder ruimte in je hoofd over om te piekeren. Stressvolle gedachten blijven vaak maar doormalen. Door je aandacht te richten op wat er hier en nu gebeurt, onderbreek je deze stressvolle gedachtestroom en geef je je hersenen iets anders om op te focussen.
Een eenvoudige oefening, maar wel één die aandacht en commitment vraagt om consequent (met andere woorden, dagelijks) vol te houden. Wie gaat de uitdaging aan? Deel je ervaringen!
Geef een reactie