Zelden heb ik me zo eenzaam gevoeld als in een team met praatgrage collega’s waarin zichtbaarheid, snelheid en actiegerichtheid de boventoon voerden. Hoe meer podium zij namen, hoe stiller ik werd. Daadkracht boven diepgang, snelheid boven reflectie en cijfers boven mensen. Mijn aarzelingen en stiltes werden gezien als een gebrek aan loyaliteit, leiderschap en professionaliteit. Niet als de behoefte aan een ander geluid. Pas veel later, toen ik was opgebrand in een poging de menselijke maat nog enigszins te handhaven, begreep ik dat andere collega’s ook grote moeite hadden om hun stem te laten horen.
Introvert zijn: opladen door stilte en reflectie
Eenzaam dus maar niet alleen. En dat is ook geen wonder, want ongeveer 40% van de mensen is overwegend introvert: zij krijgen energie door stilte en reflectie. Heb jij ooit het verwijt gekregen dat je saai/stil/serieus bent of zelfs niet-sociaal? Een promotie misgelopen omdat je te weinig “zichtbaar” was? Geen zin in koetjes en kalfjes? Moe na een drukke netwerkbijeenkomst of een feestje? Stiekem blij dat door corona de kantoortuin is verwisseld voor thuiswerken? Dan is de kans groot dat je overwegend introvert bent.
40% van de mensen is overwegend introvert.
Als je nauwelijks hoor- en zichtbaar bent, krijg je ook geen aandacht en mis je kansen. Veel introverten hebben zich dan ook van jongs af aan aangepast aan de extraverte norm, terwijl ze zich eigenlijk met moeite staande houden in een wereld die hen continu overstemd. En dat is jammer, want het potentieel van veel introverten wordt onvoldoende benut terwijl we het juist hard nodig hebben.
Een inclusieve cultuur voor introverten
Hoog tijd dus om dat te veranderen en een meer inclusieve cultuur te creëren voor een andere, zachtere stem. Voor mij heeft Susan Cain in haar boek “Quiet” (2013) daar de belangrijkste voorzet voor gegeven. Ook Karolien Koolhof beschrijft in “Introvert Leiderschap” (2020) hoe we introverte collega’s meer tot hun recht kunnen laten komen.
Hoe je de taal van een introvert spreekt
Om de taal te spreken van een introvert en zijn/haar gebruiksaanwijzing te ontcijferen is niet meer nodig dan oprechte aandacht en empathie. Respecteer dus de keuze van een introverte collega om niet elke week deel te nemen aan de vrijmibo en onderzoek hoe ze zich op hun gemak voelen in een team.
Zorg voor voldoende 1-op-1 afspraken in plaats van alleen teambijeenkomsten. Maak afspraken hoe je een collega die zelf niet snel het woord neemt, spreekruimte geeft. Bereid een vergadering goed voor (agenda!) en houd rekening met het gegeven dat een introvert vaak pas nadat alle info is verwerkt (dus na een vergadering) met een goed idee komt. Bied de mogelijkheid tot thuiswerken en last but not least: zoek een goed rolmodel. Geef een gewaardeerde introvert het podium (ook al vindt hij/zij dat eng) en zet ervaren, meer introverte collega’s in als mentor of coach.
De toegevoegde waarde van introverten
De return on investment is groot. Zo werken introverten liever samen in een team dan dat ze erboven staan. Dat lijkt verrassend, maar ze zijn vaak bescheiden, stellen zich coöperatief op en zijn tegelijkertijd onafhankelijk. Ze staan open voor nieuwe ideeën (die niet van henzelf hoeven te zijn) en nemen vanuit een helikopterview de tijd om opties af te wegen. Een relatie bouwen ze op door actief te luisteren, echt de diepte in te gaan en te reflecteren.
Introverte collega’s zijn vaak leergierig, hebben een scherpe focus en zijn betrouwbaar en integer. Dat zijn eigenschappen die van grote toegevoegde waarde zijn in de samenwerking binnen een organisatie of naar klanten toe. Ook draagt het bij aan een lerende, platte en missiegedreven organisatiecultuur: geen overbodige luxe in de huidige onzekere en complexe tijd.
De keerzijden van introvert zijn
Keerzijdes zijn er natuurlijk ook. Veel introverten zijn sensitief en dat maakt dat een afwijzing talloze malen wordt herbeleefd. Dat is natuurlijk niet echt lekker voor het zelfvertrouwen. Daarnaast is ook het aangeven van grenzen een uitdaging, omdat veel introverten zich aanpassen aan de extraverte norm. Tot slot kan de snelheid van handelen tekortschieten als je zorgvuldig alle opties wil afwegen.
Leiderschap en introversie
Toch lijken introverten zeer geschikt als leider. Jim Collins toonde in 2001 in zijn klassieker Good to Great al aan dat bescheiden gedisciplineerde en doortastende leiders het veel beter doen dan de grote charismatische CEO’s. En daarin ligt misschien wel de grootste meerwaarde van introverten: we hebben leiders nodig die niet hun eigen ego groter maken, maar de mensen waarvoor ze werken.
Herken jij jezelf of een collega in bovenstaand verhaal?
Geef een reactie