Assessment: Ondernemerschap

10/10/2009 Leestijd: 5 minuten

Soms denk ik wel eens na. Over mijzelf bijvoorbeeld. Het feit dat ik nu “officieel” al 25 jaar ondernemer ben, is weer zo’n moment om na te denken. Want waarom ben ik nu een ondernemer? Een ondernemersdiploma heb ik in ieder geval niet. Net als die 4.6% van de beroepsbevolking die ondernemer is. Wat is dan een (kleine) ondernemer? Daar zijn volgens mij drie antwoorden op:

 

1.De fiscus wenst mijn inkomsten te belasten als verkregen via ‘arbeid uit eigen onderneming’. Ik geef op hoeveel ik verdiend heb en de ambtenaren bepalen vervolgens hoeveel deze ondernemer (‘zzp-er’) moet betalen.
2.Mijn opdrachtgevers zien mij als iemand die je kunt inhuren voor bepaalde klussen. Klussen die ik beter en/of goedkoper kan doen dan iemand uit de eigen organisatie. Zij zien mij daarnaast als iemand die voor eigen risico en rekening werkt en daar een bepaalde prijs voor vraagt. Maar ze zitten niet aan me vast (en ik niet aan hen).
3.Mijn eigen gevoel is dat ik iets te bieden heb waar anderen bereid zijn voor te betalen. Maar dit alleen als ik het zelf zinvol en leuk vind om te doen. Als ik iets niet leuk vind, hoef ik het niet te doen, dit in tegenstelling tot een werknemer. Die heeft juist weer te maken met een juridische  ‘gezagsrelatie’. Als de werkgever zegt dat het moet, moet de werknemer het doen. En dan ben je dus ondernemer! Laat ik eens kijken hoe zo’n definitie verder uitpakt.

De fiscus

Velen van ons hebben wel eens een betaald klusje. Dit soort schnabbels zijn vaak leuk om te doen en een welkome aanvulling op je inkomsten. Zeker als het zwart betaald wordt. Maar een schnabbelaar is nog geen ondernemer, volgens de fiscus. Er zijn regels wie als ondernemer beschouwd wordt en wie niet. Die regels hebben te maken met de hoogte van de omzet, het aantal uren dat je in de onderneming werkt en het aantal opdrachtgevers dat je hebt. Eén klus voor één opdrachtgever met een waarde van een paar duizend euro kwalificeert je nog niet als ondernemer, volgens de fiscus. En dus val je niet in de regels die voor ‘ondernemers’ gelden. Daar is meer voor nodig. De details over aantal uren, opdrachtgevers en omzet, kun je op internet nalezen. Dat is dus het wettelijk kader wil je ‘ondernemer’ zijn. Maar dit formele gedoe is op zich onbelangrijk.

De opdrachtgevers

Dat is natuurlijk een no-brainer. Zonder opdrachten en opdrachtgevers is er überhaupt geen sprake van een ondernemer. De ondernemer is iemand die opdrachtgevers (meervoud!) heeft, die opdrachten uitvoert en die daarvoor betaald wordt. Simpeler kan het niet: geen opdrachten, geen ondernemer.  Daarbij is het wezenlijk dat de ondernemer meerdere opdrachtgevers heeft. Minder dan drie (betalende) opdrachtgevers diskwalificeert de ondernemer. De fiscus – zie boven – ziet dit soort van ‘ondernemerschap’ als een poging allerlei sociale premies te ontduiken. De ondernemer werkt gedurende een jaar minimaal voor drie verschillende klanten (daar is het woord eindelijk). Iedereen die werkt heeft klanten, maar er is vaak een verschil hoe daar tegen aan gekeken wordt. Mij lijkt het belangrijkste verschil dat een werknemer niet rechtstreeks door de klant betaald wordt (maar door zijn werkgever), en een ondernemer wel. Zoals een trainer het ooit uitdrukte: “Bij elk klantcontact moet je denken: ‘Hallo boterham’…” Er is trouwens minder verschil tussen een ondernemer en een werknemer dan vaak gedacht wordt. De werknemer heeft te maken met zijn baas die hij tevreden moet houden. Bij een ondernemer heet die baas ietsje anders: opdrachtgever. Ook die moet je tevreden houden.

Gevoel

Er is zeer veel onderzoek gedaan naar “de persoon van de ondernemer”. Woorden die je dan tegenkomt zijn: creativiteit, moed, onafhankelijkheid, focus, onzekerheidstolerantie, eigenwijs, missie, mogelijkheden zien. Veel niet-ondernemers denken dat wel-ondernemers vooral heel rijk willen worden. Dat kan een van de motieven zijn, maar in een survey van de Oxford University (2002) staat dit motief pas op de derde plaats. De motieven van een gemiddelde ondernemer gaan over Onafhankelijkheid en Uitdaging. Bij onafhankelijkheid moet je dan denken aan een uitspraak als: “Liever kleine baas, dan grote knecht”. Bij het woord ‘Uitdaging’ kun je denken aan de bekende uitspraak van de Oostenrijkste professor Joseph Schumpeter (begin vorige eeuw): “De ondernemer is degene die nieuwe combinaties schept”. Hij maakt iets nieuws, iets dat er eerst nog niet was. Recente voorbeelden in onze tijd zijn: de PC, de mobiele telefoon, het internet, de hybride auto of het navigatiesysteem. Maar ook diensten als de credit card (sic!), de uitzendbusiness, tophypotheken of online winkels. Allemaal het gevolg van mensen die dachten dat iets beter, sneller of goedkoper kon. Velen proberen het sommigen slagen. “It’s cold out there”.

Assessment

Door de huidige vertrouwens-crisis (ook wel financiële crisis of recessie genoemd), verliezen veel mensen hun baan. Een veel gekozen oplossing is om de ex-werknemer weg te laten gaan met een zakje geld en een eenmalige betaalde opdracht. Dan kan die werknemer “mooi voor zichzelf beginnen”. Velen proberen dat dan maar. Hoewel ik sommigen redelijk zie functioneren als ondernemer, heb ik daar in het algemeen weinig fiducie in. Iemand die werknemer was, was dat niet zo maar. Hij verkoos de relatieve zekerheid boven de relatieve onveiligheid. Daar is niets mis mee. Maar zou hij daarom ook beschikken over de waarden – zie boven – die ondernemers kenmerken? Het risico lopen je huis te moeten verkopen of je auto, geen (wintersport)vakantie te hebben of je kind van de sportclub te moeten halen. Of gewoon echt failliet gaan. Kan een vogel uit een gouden kooi ook vliegen? Mij is wel eens gevraagd – door werkgevers en werknemers – of ik geen assessment wilde doen naar de geschiktheid van iemand als ondernemer. Dat vind ik totaal zinloos (als het al zou kunnen). Een ondernemer laat zich niet vertellen of hij al dan niet moet gaan ondernemen: hij doet het gewoon. En met wat geluk lukt het dan ook. Assessment: niet voor ondernemers!

0 reactie(s) op “Assessment: Ondernemerschap”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *


De verificatie periode van reCAPTCHA is verlopen. Laad de pagina opnieuw.