Bedrijfsethiek: gezondheid

Er is maatschappelijke aandacht voor gezondheid. Waarschijnlijk omdat minder verzuim goed is voor de economie, maar dat laat ik hier verder buiten beschouwing. Er wordt dus gezocht naar manieren om mensen minder te laten verzuimen. Interessant, want personeel vormt een van de grootste kostenposten van een organisatie en als je daar op kunt besparen doordat je minder nodig hebt doordat je personeelsbestand minder verzuimt, dan is dat erg mooi. In deze blog wil ik via twee voorbeelden kijken naar welke mogelijkheden bedrijven hebben om werknemers gezonder te helpen leven.

Gezonde werknemers verzuimen minder

Het CBS doet in een nieuwe publicatie (gezondheid en zorg in cijfers 2007) in zeven artikelen verslag over uiteenlopende onderwerpen binnen de zorg. Het eerste onderwerp dat genoemd wordt in het persbericht is “werknemers met ernstig overgewicht verzuimen langer en vaker van hun werk”. Hetzelfde is waar voor rokers. Vanuit deze gedachte willen bedrijven werknemers aanmoedigen om gezonder te leven. Gezonde werknemers verzuimen minder. Verder speelt de term ‘maatschappelijk verantwoord’ ook een rol, bedrijven die maatschappelijk verantwoord handelen staan beter te boek. En wie wil er nou niet werken bij een bedrijf dat echt geeft om zijn werknemers? In dit artikel twee voorbeelden van bedrijven die werknemers aan willen moedigen om te stoppen met roken.

Een aantal voorbeelden van bedrijfsethiek en gezondheid

Voorbeeld 1 (link werkt niet meer per 5-5-2015, red.): Een Oostenrijks bedrijf dat haar werknemers 1200 euro per jaar opslag geeft voor het stoppen met roken. Werknemers die het toch niet kunnen laten moeten het bedrag overmaken naar een goed doel. De achtergrond van deze beslissing is dat iedere werknemer maandelijks 20 uur zou besteden aan roken op het werk. Ook zouden gezonde werknemers productiever zijn.

Deze benadering roept bij mij een aantal vragen op. Allereerst, wat gebeurt er met de werknemers die niet roken? Krijgen die ook allemaal de bonus? Wat nou als deze werknemers van mening zijn dat zij eigenlijk al vanaf hun indiensttreding recht hebben op deze bonus, omdat ze nooit gerookt hebben? Het bedrijf in dit voorbeeld heeft maar 9 werknemers, zo zijn de kosten nog te overzien. Maar hoe zit het met grotere bedrijven? Dan moet er goed uitgerekend worden vanaf welk bedrag deze methode kostenbesparend werkt. Maar laten we eerst naar het tweede voorbeeld kijken.

Voorbeeld 2 (link werkt niet meer per 5-5-2015, red.): Een bedrijf dat haar werknemers de kans geeft om te stoppen door hen door te verwijzen naar een website over stoppen. Per werknemer wordt 150 euro gebudgetteerd om de gekozen stopmethode mogelijk te maken. De gedachte hierachter is ook dat het verzuim lager komt te liggen en dat het bedrijf graag maatschappelijk verantwoord wil zijn.

Dit bedrijf maakt een betere keuze. Er is nog steeds een vergoeding, maar een stuk lager. Nog steeds een grote kans dat de niet-rokers zich benadeelt voelen, maar deze is wat minder groot. De vergoeding op zich werkt minder motiverend, maar hier is ook iets anders aan de hand. Dit bedrijf kijkt samen met de werknemer naar mogelijkheden. En laat hen advies halen uti een specifieke bron. Natuurlijk zou voorbeeld 1 dat ook kunnen doen, maar op deze manier laat het bedrijf duidelijker zien begaan te zijn met de werknemer en ook mee te willen werken aan het stoppen. Het uitdragen van die boodschap lijkt me belangrijker dan alleen een vergoeding stellen tegenover gewenst gedrag. Zo laat je meer betrokkenheid zien en dat is tenslotte waar het allemaal om draait.

Communiceer waarom je gezondheidsgedrag aanmoedigt

Wat dus belangrijk is, is dat je niet alleen gedrag aanmoedigt, maar dat je ook communiceert waarom je het gedrag aanmoedigt. En dat je als bedrijf je betrokkenheid laat zien, niet alleen door een vergoeding te beloven, maar door samen met de werknemer te kijken naar wat hij kan doen. Dit hoeft niet per se beperkt te blijven tot roken, of ernstig overgewicht. Je kunt ook naar andere gezonde dingen kijken. Bijvoorbeeld sportpassen voor het hele bedrijf als secondaire arbeidsvoorwaarde. Leuk, nuttig en zo leer je nog eens iemand kennen!

Waar ligt de grens?

Afsluitend de kritische noot: waar ligt de grens? Bonussen geven om gedrag aan te moedigen is naar mijn mening een positieve actie die ik bij meer bedrijven terug zou willen zien. Maar de vraag blijft welk gedrag je wilt aanmoedigen als bedrijf. Want er zijn ook gevaarlijke sporten, moeten die werknemers minder verdienen, of minder opslag krijgen? In hoeverre wil je je invloed uitoefenen op het persoonlijke leven van een werknemer?