In Docentcompetenties beschrijft Wouter Schoonman hoe de competenties van docenten beschreven kunnen worden, hoe docenten op deze competenties beoordeeld kunnen worden en hoe de manager docenten kan helpen hun competenties te ontwikkelen. Het resultaat is het lezen waard voor iedereen die zich met competenties bezig houdt. Want hoewel het boek zich specifiek richt op docenten, is het tegelijk een beschrijving van hoe competentiemanagement in de praktijk kan worden toegepast – en hoe je het succesvol maakt.
Relevantie voor de HR professional
Is dit boek interessant voor de HR professional? Naar mijn mening is het boek wel. Juist doordat een specifieke branche wordt gekozen, wordt helder hoe een competentiesysteem in een praktijksituatie kan worden uitgewerkt en toegepast. En hoe het kan worden verweven in bijvoorbeeld functioneringsgesprekken. Met logisch nadenken kan gemakkelijk een vertaalslag worden gemaakt naar een andere branche dan het onderwijs. Hoewel bij een dergelijk vertaalslag zeker aandacht moet worden besteed aan de branche specifieke eigenschappen.
Begin bij het begin
Wouter schrijft met de ervaren pen van de scientist-practitioner, hij begint bij het begin – de definitie – en eindigt in de praktijk. Wouter schrijft bijzonder helder en alles dat uit zijn pen vloeit leest zeer prettig weg. Door de heldere schrijfstijl en de koppeling aan de praktijk, is steeds duidelijk wat het doel van het hoofdstuk is, of wat de (theoretische) achtergrond is van een uitgelicht competentiesysteem. Wouter schrijft in een erg persoonlijke stijl, zoals we gewend zijn in zijn artikelen. De schrijfstijl en levendigheid van het boek maken dat het boek ook na lezen opnieuw uit de kast kan worden gepakt, om nog eens na te lezen.
Inhoud
De inhoud van het boek stoelt duidelijk op een zee van kennis over competenties en het toetsen van competenties. Dit wordt inzichtelijk gemaakt voor de lezer door voorbeelden uit de praktijk te nemen en uit de verzameling voorbeelden een kern te abstraheren. Zo kijkt Wouter in hoofdstuk drie vanuit vier verschillende punten naar de docent: persoonlijkheid, competenties, rollen en contexten. Ik citeer “een uitspraak als ‘een docent is iemand die studenten iets kan leren’, is mij veel te kort door de bocht” (p16).
Bijzonder interessant vond ik de case beschrijving op pagina 65, waar we een manager volgen die samenwerkt met een leraar die moeite heeft afspraken na te komen. In deze case wordt heel helder beschreven welke stappen de manager maakt, welke overwegingen, hoeveel tijd daar in gaat zitten en hoe helder het resultaat is dat de manager bereikt. In samenhang met de rest van hoofdstuk vier en het opvolgende hoofdstuk 5, dat een handreiking is naar managers in het onderwijs, werkte dit voor mij erg verhelderend.
Aanvullend op de praktijkvoorbeelden staan er door het hele boek passende citaten, die de uitleg op hun respectievelijke pagina steeds aanvullen. Dit zorgt voor een prettige afwisseling van data, nieuwe informatie en ondersteuning en komt de leesbaarheid zeker ten goede.
De onderbouwing van het boek lijkt me kenmerkend voor de combinatie van praktijk en theorie. Wouters project is niet om de lezer volledig te overtuigen van een zienswijze. In plaats daarvan worden steeds verschillende perspectieven ingenomen, die samen een helder beeld vormen van de besproken materie. Wouter schrijft daarbij objectief en helder en geeft bij ieder verband of argument aan waar het vandaan komt. Het boek is onder andere voorzien van enkele statistische onderzoeken, die helder worden uitgelegd en die laten zien dat de gegeven theorie sterk raakt aan de praktijk.
Conclusie
Zelf heb ik Docentcompetenties gelezen als een handleiding hoe competentiemanagement kan worden ontwikkeld en uitgevoerd in een specifieke organisatie. Ik vond veel ideeën en informatie die ik bruikbaar vond in die context. Waar abstracte boeken vooral blijven bij het idee achter competentiemanagement, of voordelen beschrijven, kon ik hier door middel van praktijkvoorbeelden ook een beeld krijgen van de praktische mogelijkheden, zowel het ‘wat er te winnen valt’ als ‘wat er geïnvesteerd moet worden’. Daarbij leest alles dat Wouter schrijft zeer prettig en helder. Docentcompetenties is een boek dat ik met plezier heb gelezen en dat ik zeker van tijd tot tijd uit de kast zal halen, als er competenties ontwikkeld moeten worden.
Referenties
Schoonman, Wouter, Assessment II Docentcompetenties. Definiëren, beoordelen, ontwikkelen. Assen: Van Gorcum, 2009
Geef een reactie