Natuurlijk reageerde ik weer even enthousiast als altijd op de vraag van Guusje of ik weer een boek zou willen reviewen. Mijn eerste keuze was helaas al vergeven, dus ging ik voor “Het grote gesprekken boek”. Toen ik het boek thuis in de brievenbus kreeg, bleek het een redelijk ‘dikke pil’ van bijna 500 pagina’s (!) waar ik desalniettemin met enthousiasme aan begon.
Een stuk historie en inleiding
In gedachten ging ik terug naar het jaar 2002. In dat jaar startte ik met mijn HBO opleiding Personeelsmanagement en begon mijn ‘HR boekenkast’ zich te vullen. Eén van de boeken die wij gebruikten tijdens de opleiding was het boek ‘Gesprekstechnieken voor de personeelsmanager’. Feitelijk is het pas 17 jaar geleden, maar het lijkt wel een eeuwigheid. Termen zijn veranderd van P&O naar HRM en van personeelsmanager naar HR manager of HR business partner. Van gesprekstechnieken specifiek voor de personeelsmanager (waarom eigenlijk?) naar ‘het grote gesprekkenboek’ met de ondertitel “een praktische leidraad voor HR-professionals EN leidinggevenden”. Dat maakte mij ook nieuwsgierig naar de verschillen tussen toen en nu.
Veel gespreksonderwerpen zijn van alle tijden. De insteek is soms alleen anders, of we hebben een minder confronterende naam gekozen (opbouwend kritiek leveren vs. feedback). Wat is er aan onderwerpen in het nieuwe boek toegevoegd en wat was er nog niet zo specifiek in 2002?
- Het arbeidsvoorwaardengesprek (hoofdstuk 3)
- Het introductiegesprek (hoofdstuk 4)
- Het loopbaan coachingsgesprek (hoofdstuk 10)
- Het jobcraftinggesprek (hoofdstuk 11)
- Het demotiegesprek (hoofdstuk 12)
- Het correctiegesprek (hoofdstuk 18)
De eerste drie onderwerpen hebben de duidelijke link naar W&S (in de huidige arbeidsmarkt heel belangrijk), het belang van een goed onboarding proces en het begeleiden van de loopbaan en de persoonlijke ontwikkeling van de medewerker, nadat hij/zij eenmaal in dienst is gekomen.
Jobcrafting en demotie hebben een duidelijke link naar duurzame inzetbaarheid en het belang om medewerkers met behulp van een aantal tools op een positieve manier inzetbaar te houden tot de pensioengerechtigde leeftijd.
Het correctiegesprek kan ik wat lastiger plaatsen. Voor mijn gevoel zou dit meer thuis horen in begin jaren 2000 dan op dit moment, hoewel ik het belang van het volgen van regels en procedures volledig onderschrijf. Of het woord ’correctie’ dan goed gekozen is, daar twijfel ik persoonlijk over.
De opbouw van het grote gesprekkenboek
Eigenlijk zijn alle gespreksonderwerpen in het boek interessant om te lezen. De opbouw per hoofdstuk is steeds hetzelfde. Het gaat hier om voorbereiding, het voeren van het gesprek en veelgestelde vragen. Daarmee leest het boek makkelijk en kun je ook heel specifiek aan de slag met een onderwerp dat op dat moment actueel is in je eigen organisatie. Je kunt vanuit HR heel makkelijk op basis van de informatie bijvoorbeeld een presentatie voor managers/leidinggevenden voorbereiden.
Na de inleiding wordt in het onderdeel ’de voorbereiding’ veel aandacht besteed aan de actualiteit en zaken als financiële consequenties (HR Analytics). Daarnaast wordt op basis van modellen en de beschrijving van een aantal stappen in het specifieke proces (de voorbereiding in dit geval) helder uiteengezet wat belangrijk is en waarom bepaalde stappen genomen moeten worden om een juiste voorbereiding mogelijk te maken. Elk onderdeel wordt afgewisseld met tot de verbeelding sprekende voorbeelden en praktische verwijzingen naar links op het internet of in te zetten tools en checklists.
In het onderdeel ‘het voeren van het gesprek’ wisselen herkenbare gesprekstechnieken (zoals vragen stellen en luisteren, het LSD-principe, STARR-methodiek etc.) en structuurfasen elkaar af. Het hoofdstuk wordt afgesloten met het deel ‘veelgestelde vragen’ waarbij fouten in de specifieke gesprekken worden meegenomen, evenals de do’s en don’ts en tips en tricks die een specifiek gesprek tot een succes kunnen maken.
Per hoofdstuk wordt afgesloten met de vermelding van de informatiebronnen waarin alle geraadpleegde boeken, artikelen, Webinars en studies zijn opgenomen. Heel handig als je met een specifiek onderwerp nog meer de diepte in zou willen.
Eindconclusie over het boek
Het boek is een aanrader voor alle HR professionals en leidinggevenden die, door te tijd heen, misschien op dezelfde manier gesprekken zijn blijven voeren. Daar waar met een aantal (kleine of grote) aanpassingen en specifieke upgrades van kennis, het effect van het gesprek vele malen groter zou kunnen zijn. Handig is om al naar gelang de omstandigheid in de beroepspraktijk een specifiek hoofdstuk bij de kop te pakken en daarmee aan de slag te gaan.
Ik onderschrijf hetgeen op de achterkant van het boek staat aangegeven door de schrijvers “thema’s als werkplezier, vitaliteit, het Nieuwe Beoordelen en de “sterke punten” benadering zijn van invloed op de voorbereiding op en het voeren van de diverse gesprekken”. Dat wordt wel eens onderschat in de waan van alle dag en dat heeft het lezen van dit boek mij duidelijk gemaakt!
Geef een reactie