Dieptepsychologie: extraversie vs introversie

05/12/2017 Leestijd: 3 minuten

In veel psychologische assessments die HR-professionals hun medewerkers of sollicitanten laten maken, wordt gekeken of iemand extravert dan wel introvert is. Maar wat houdt deze typologie nu eigenlijk precies in en wat betekent het niet? Hoe weet je nou zeker of iemand het een of het ander is? En kan dit veranderen in de loop der jaren? Genoeg vragen die het interessant maken om dit fenomeen eens nader te bestuderen.

Wat betekent extravert – introvert?

De indeling van psychologische typen op basis van introvert en extravert vindt zijn oorsprong in het werk van C.G. Jung (Jung, C.G. (2003). Psychologische Typen. Rotterdam: Lemniscaat B.V.). De focus voor de introvert ligt op de binnenwereld en de focus van de extravert ligt op de buitenwereld. In de kern kunnen we er eigenlijk ook niet veel meer van zeggen. Het onderstaande plaatje zegt ons waarschijnlijk al meer dan duizend woorden:

In de volksmond wordt over extraverte mensen gezegd dat ze actiever, enthousiaster, warmer, optimistischer en praatgrager zouden zijn dan de introverte mens. Maar laten we nou even eerlijk zijn: al deze eigenschappen kan je ook toeschrijven aan introverte mensen. Ik heb vaak genoeg geanimeerde, warme en enthousiaste gesprekken gehad met bijvoorbeeld een introverte ingenieur. Toch kom ik deze gesimplificeerde uitspraken nog vaak tegen in het bedrijfsleven. Dat is jammer, want het is niet juist om aan introversie en extraversie meer te verbinden dan een naar binnen of buiten gerichtheid.

Introvert of Extravert?

De scheidslijn tussen introvert of extravert zijn ligt in de praktijk niet zo zwart-wit in de psyche van de mens. Je moet het meer zien als een beweging van eb en vloed. De ene dag ben je iets meer in jezelf gekeerd dan de andere. Sommige mensen zullen ook merken dat ze in bepaalde fases in hun leven meer of minder extraversie of introversie hebben ervaren. Bij het ouder worden, zullen veel mensen wat meer introversie gaan ervaren, omdat dat hoort bij het reflecteren op het eigen gedrag en dat neemt over het algemeen toe met de jaren. Dat mag je tenminste hopen.

Het onbewuste versus introversie/extraversie

En dan is er nog de werking van het onbewuste. De psyche zoekt naar een evenwicht. Als er in de bewuste functie sprake is van een zeer sterke extraversie (denk bijvoorbeeld aan het stereotype goedlachse, hartelijke verkoper met 1000 contacten in zijn LinkedIn netwerk) dan kan er in het onbewuste sprake zijn van een sterke introversie. Dat zou dan betekenen dat de persoon sterk afgesloten is naar zichzelf. Zo iemand heeft dan weinig zicht op zijn eigen innerlijke belevingswereld. Als je als buitenstaander dan een diepere binding wilt aangaan met iemand die een afgeslotenheid heeft ten aanzien van de eigen binnenwereld dan kan je op een kilheid of leegte stuiten. Dat ervaar je dan als een paradox, omdat de persoon naar de buitenwereld toe zo warm en amicaal over lijkt te komen. Een heel extravert mens kan op deze manier soms helemaal van zichzelf wegraken. Omgekeerd kan iemand die zeer introvert overkomt over een zeer rijke, warme en levendige binnenwereld beschikken.

Waardering van de typologieën

Over introversie en extraversie bestaan veel misverstanden. Het is belangrijk om te begrijpen dat het in de basis gaat om respectievelijk naar binnen gerichtheid en naar buiten gerichtheid. Of mensen wel of niet actief zijn, positief, enthousiast of bijvoorbeeld graag praten, hangt vaak met andere dingen samen. Ik zou aan het label introversie/extraversie niet al te snel allerlei andere conclusies verbinden. Een mens zit veel complexer in elkaar. Hoe ervaar jij de werking van introversie en extraversie? Kan je voor jezelf zeggen welke bewustzijnsfunctie sterker is? Laad je op van even rustig bij jezelf zijn of geef je de voorkeur aan intermenselijke contacten?

0 reactie(s) op “Dieptepsychologie: extraversie vs introversie”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *


De verificatie periode van reCAPTCHA is verlopen. Laad de pagina opnieuw.