Dromen

Het hoge woord moet er maar direct uit: dromen zijn geen bedrog! Dromen zijn onmisbaar. Zij vormen de basis voor het stellen van doelen in ons leven, om het even of het nu gaat om relaties, werk, vakantie, noem maar op. Zonder dromen kom je nooit te weten naar welke stip aan de horizon je wilt reizen. En dat geldt net zo zeer voor organisaties als voor individuen. Een mens of een organisatie zonder droom verwordt tot een nachtmerrie.

“Zonder alle wereldvreemde wetenschappers, politici en intellectuelen die de geschiedenis rijk is, zouden we nu nog steeds arm, hongerig, bang, vies, dom, lelijk, ziek en ongelukkig zijn.”
(Rutger Bregman in De Morgen, 18 september 2013.)

Dankzij wereldvreemde dromers hebben wij de welvaartsmaatschappij bereikt waarin wij leven. We zijn veilig, we zijn gezond en we zijn rijk. Het lijkt erop dat er niet meer iets groots is waarover wij kunnen dromen. Een allesomvattende visie, streven naar een betere wereld, het lijken gepasseerde stations. Maar nog steeds worden we ontroerd door de woorden die Martin Luther King op 28 augustus 1963, ruim 50 jaar geleden dus, sprak:

I have a dream

Kennelijk hebben we dus nog wel een sluimerende behoefte aan een visie, aan een droom. Maar het valt niet mee om daar voor uit te komen. We hebben het over een tiende procent meer economische groei, lagere hypotheekrente en gelijkblijvende koopkracht als gezamenlijke idealen. Alles draait om de vrije markt. Wie spreekt over de noodzaak van wereldwijde veranderingen, of zelfs maar nationale, wordt afgedaan als een gemankeerde utopist. Want de wereld zou niet maakbaar zijn.

Dromen moet!

En toch: wie verder wil komen, zal een droom moeten hebben. Misschien niet één als die van Martin Luther King die iedereen aanspreekt. Maar gewoon, je eigen droom. Het gaat nog steeds om die vraag uit je jeugd: ‘Wat wil je later worden als je groot bent?’ Die vraag moet je je hele leven lang stellen. Het allesomvattende antwoord is je droom. Misschien wil je geen brandweerman of zuster in het ziekenhuis meer worden. Door de opgedane kennis en ervaring zijn je dromen aan veranderingen onderhevig. Maar je hebt nog wel een droom of zou die moeten hebben.

Met die droom ga je aan de slag. ‘Wat wil je later worden als je groot bent?’ Misschien is het beeld eerst wat vaag en breed. Probeer het scherp en precies te krijgen. Wat voor werk, welke baan zou je willen hebben? Denk niet direct dat het om een onhaalbaar ideaal gaat. Zet het eens op een rijtje: wat wil je, wat heb je daarvoor nodig en heeft de maatschappij nodig wat jij zou willen doen? Dan volgt het lastige deel. Het kan maar zo zijn dat wat je wilt toch te hoog gegrepen is. Vertaal je wens naar een realistisch doel. Realistisch betekent niet dat je het vandaag al zou kunnen bereiken. Waarschijnlijk heb je er meer studie en ervaring voor nodig. Maar je weet waar jouw stip aan de horizon ligt en je kunt beginnen met de weg daarnaartoe.

Solliciteer gericht

De weg die je te gaan hebt, kun je in stappen onderverdelen. Van elke stap kun je bepalen wat je ervoor moet doen en ook wat je ervoor moet laten. Je weet in ieder geval de richting die je op wilt. Je kunt de eerste stap zetten op de ladder die je moet beklimmen om je droom te verwezenlijken. Ga je op zoek naar werk? Solliciteer dan niet lukraak op alles wat voorbijkomt, op alles wat vanwege het salaris en de status leuk lijkt. Het is best mogelijk dat de eerste trede van de ladder door anderen bezet is. Ga dan niet bij de pakken neerzitten maar kijk of er iets te vinden is wat heel dicht in de buurt ligt bij wat je zoekt. Of probeer een (tijdelijke) werkplek te vinden die je ervaring en inzicht verschaft, die je later op de weg naar je stip aan de horizon goed van pas komen. Blijf alert, oriënteer je voortdurend. Want heus, er komt een moment dat er wél een plek is op de onderste trede van de ladder die je wilt beklimmen. Aarzel dan niet in actie te komen om die plek tot de jouwe te maken. Je motivatie, doorzettingsvermogen en het duidelijk stellen van een doel vormen daarvoor onmisbare ingrediënten.

Ook voor een organisatie is een droom onmisbaar

“Men zou veel meer dingen tot stand brengen indien men er minder voor onmogelijk hield.”
(Chrétien Guillaume de Malesherbes, Frans politicus in de 18e eeuw.)

Vaak, te vaak, verzuchten ondernemers dat ze al tevreden zouden zijn als ze dit jaar dezelfde omzet behalen als het voorgaande jaar. Een droom, een visie schijnt geheel te ontbreken. Toch was er ooit iemand die een droom had en een bedrijf oprichtte. Die droom is helaas vaak op zolder gezet tussen andere verstofte ongebruikte ideeën. Tijd om de droom weer naar de werkvloer te halen en af te stoffen.

Ook hier gaat het weer om de stip aan de horizon en niet alleen om meer te kunnen verkopen dan de naaste concurrent. Ontwikkel samen met de mensen binnen de organisatie een visie, maak ze deelgenoot van je droom. Het doel dat de organisatie wil bereiken, is misschien te groot om voor iedereen duidelijk te zijn. Dus ook hier is het nodig het pad in stapjes op te delen. Dat is wel te communiceren. En zie: mensen willen graag meewerken aan het bereiken van een doel, zeker als ze betrokken zijn geweest bij het formuleren ervan.

Zulke gemotiveerde medewerkers vormen het menselijk kapitaal van de organisatie en daar ga je dus met aandacht en gepaste eerbied mee om. Houd ze betrokken, door het te vertellen als er weer een succesvol stapje is gezet. Vier die kleine overwinningen, want ze kunnen slechts worden behaald dankzij de inzet van de medewerkers. Zo te werk gaan draagt eraan bij dat je een gemotiveerde en betrokken ploeg mensen om je heen hebt. Ze blijven dan graag en dat scheelt: vacatures invullen kost veel geld en moeite.

Over de auteurs en het boek Het Sollicitatiealfabet

Dit is één van voorgepubliceerde hoofdstukken van het boek Het Sollicitatiealfabet, geschreven door Pieter Taffijn. Hij is één van de vijf auteurs van het boek dat is uitgegeven door Koninklijke van Gorcum, waaraan ook Richard van der Lee, Chris Stapper, Sippy van Akker en Ine Taffijn hebben meegeschreven. Lees meer over het boek, het voorwoord van Ton Heerts en de schrijvers op de site van De Alfabetboeken.