Kennis is macht. Deze uitdrukking vindt zichzelf misschien nog het meeste terug in het werk van Michel Foucault. Deze filosoof en historicus heeft een uitgebreide studie gemaakt van macht, machtsrelaties en kennis. In dit artikel zal ik in het kort de filosofie van Foucault beschrijven. De conclusie is er een die alle HRM’ers aangaat!
Kennis is macht
Het hebben van kennis geeft je invloed. Wat vertel je aan wie? En wat doe je met die kennis? Zonder al teveel fantasie is het denkbaar hoe kennis kan worden omgezet in macht. Maar je bent geen filosoof zonder je begrippen te definiëren. Wat is kennis precies?
Definitie van kennis
Foucault heeft een heel interessante definitie van kennis. Wanneer we de geschiedenis bestuderen, zien we dat elke periode zijn eigen waarheid kent. Voor de beeldvorming: dat elke periode een eigen paradigma heeft. Disclaimer: ik weet niet of Foucault het woord paradigma in de mond nam. Foucault wijkt dus af van de algemene conceptie van kennis waarbij je kennis hebt als je weet wat waar is en waarbij een vaste, universele waarheid bestaat. Bij Foucault is kennis iets veranderlijks.
Kennis is macht#2
Wanneer ik nu zeg dat Foucault zich naast filosofie veel bezig heeft gehouden met sociale instituties en het gevangenissysteem wordt er veel duidelijk. Wanneer je invloed hebt op wat mensen weten, heb je invloed op de mensen. En dat is precies waar Foucault over filosofeert. Hij stelt namelijk dat bijvoorbeeld sociale instituties, wanneer zij kennis verzamelen, als het ware de kennis construeren. Zij bepalen wat kennis is. Zij bepalen wat mensen ‘weten’. En dat geeft heel veel controle.
HRM’ers aan de macht?
HRM’ers hebben kennis van het personeelsbestand. Tenminste, als het goed is! Met bovenstaande wil ik aantonen hoe belangrijk het ‘meten is weten’ principe is. Met aanwezige informatie bepalen bedrijven hun strategie. In deze tijd van een krappe arbeidsmarkt vrezen bedrijven zelfs voor hun continuïteit vanwege het tekort aan arbeidskrachten. Dat betekent dat HR twee belangrijke actiepunten zou moeten hebben. Ten eerste het verzamelen van informatie over het huidige personeelsbestand en ten tweede het communiceren van deze informatie teneinde een strategisch HR plan te ontwikkelen waarmee de organisatie in de toekomst van een adequaat personeelsbestand kan worden voorzien.
En de punchline..
Lezers die verwachtten hoe ik een plan voor ging stellen waarin HRM’ers de wereld kunnen overnemen met kennis van hun personeelsbestanden, helaas, ik moet u teleurstellen. Die kennis houd ik voor me. Dat geeft mij meer macht.
… of. Ontstaat die macht niet juist als je de kennis deelt?
Geef een reactie