Kan een werknemer die een verbetertraject weigert worden ontslagen?

22/03/2022 Leestijd: 4 minuten

Je bent leidinggevende of HR-manager en een van je werknemers functioneert niet goed. Vervelend. Hoe zorg je er samen met jouw werknemer voor dat hij of zij beter gaat functioneren? En wat is de juridische situatie als de werknemer weigert mee te werken aan verbetering? Hieronder lees je eerst over de algemene regels en daarna geef ik een voorbeeld uit de rechtspraktijk.

De aanpak bij disfunctioneren

Een werknemer die af en toe een foutje maakt of anderszins een steekje (let op de verkleinwoorden) laat vallen is meestal goed te handhaven binnen je organisatie. Dat wordt anders als de werknemer structureel onderpresteert. Dan moet je met deze persoon aan de slag.

Maak duidelijk wat er van de werknemer wordt verwacht

In een arbeidsovereenkomst wordt vaak maar kort aangegeven wat van een werknemer verwacht wordt. Het is daarom aan te raden om de verwachtingen nader te specificeren.

Regelmatige functioneringsbesprekingen kunnen bijvoorbeeld duidelijk maken welke normen en resultaten voor de werknemer gelden. Tijdens die besprekingen kan ook worden aangegeven op welke punten iemand goed presteert en op welke niet.

Verbeterplan

Als een werknemer op te veel of op wezenlijke punten disfunctioneert, is het zaak een verbeterplan aan te gaan. In een verbeterplan maken de werkgever en werknemer afspraken over bijvoorbeeld:

  • welke aspecten in het functioneren moeten worden verbeterd;
  • hoe de verbeterdoelen worden bereikt;
  • hoe werkgever de verbeterdoelen ondersteunt (denk bijv. aan coaching en scholing);
  • hoe lang het verbetertraject duurt;
  • hoe het resultaat wordt gemeten en vastgelegd​;
  • hoe vaak tussentijds wordt geëvalueerd;
  • wat de eventuele tussendoelen zijn;
  • wat de gevolgen zijn als de afgesproken doelen niet worden behaald.

Wat als de werknemer weigert mee te werken aan een verbeterplan?

Het is lastig als je als werkgever geconfronteerd wordt met een werknemer die weigert een verbetertraject aan te gaan. Onderzoek in dat geval eerst waar de weerstand vandaan komt. Mogelijk heeft je werknemer terecht kritiek op bepaalde punten ten aanzien van zijn/haar (vermeende) disfunctioneren of ter zake van de doelen of ondersteuning van het verbeterplan. Pas bij terechte kritiek het verbeterplan aan. Als de werknemer halsstarrig blijft weigeren mee te werken aan een verbeterplan, kun je eventueel demotie of ontslag overwegen.

Een voorbeeld uit de praktijk: ontslag bij weigeren van deelname aan verbetertraject 

Een adviseur is al 30 jaar werkzaam bij Gasunie. De adviseur heeft vele jaren goede beoordelingen gekregen, maar langzamerhand kwamen er steeds meer klachten over zijn functioneren. Vanwege de toenemende klachten heeft Gasunie de adviseur coaching aangeboden en werden hem alternatieve functies aangeboden. De werknemer weigerde echter om hieraan mee te werken.

Na een door de werknemer gegeven presentatie voor de Raad van Bestuur waarop veel aan te merken viel, wil werkgever een verbetertraject met werknemer aangaan. Werknemer is echter van mening dat hij goed functioneert en weigert een verbetertraject aan te gaan. Hierop verzoekt de Gasunie de rechter de arbeidsovereenkomst te ontbinden wegens disfunctioneren.

Hoe oordeelt de rechter?

De rechter is van mening dat de Gasunie voldoende duidelijk heeft gemaakt dat de werknemer zijn functioneren moest verbeteren.

Werkgever heeft een ‘plan van aanpak’ met verbeterpunten, begeleiding en toetsnormen aangeboden. Dat dit plan niet is uitgevoerd, is volgens de rechter aan de werknemer te verwijten omdat hij zich verzette tegen dit traject.

Dat de werknemer al vele jaren goed had gefunctioneerd, brengt niet met zich mee dat werknemer terecht een verbetertraject weigert. Bij de werknemer ontbreekt het volgens de rechter aan kritische zelfreflectie door simpelweg zijn slechte functioneren te ontkennen.

Omdat het disfunctioneren is aangetoond, een deugdelijk verbetertraject is aangeboden en er geen herplaatsingsmogelijkheden zijn, is de slotconclusie van de rechter dat de arbeidsovereenkomst van werknemer kan worden ontbonden wegens disfunctioneren onder toekenning van de transitievergoeding. De door werknemer gevorderde billijke vergoeding wordt afgewezen. Werkgever kan immers geen ernstig verwijt worden gemaakt

Samengevat

Ontslag van een werknemer is (meestal) mogelijk als een werknemer onvoldoende presteert en een goed verbetertraject niet tot structurele verbetering heeft geleid. Ontslag is ook mogelijk als werknemer ten onrechte weigert een gedegen verbetertraject aan te gaan.

Een laatste tip

Hoewel ontslag vanwege disfunctioneren of het weigeren van een verbetertraject via de rechter mogelijk is, is dat een tijdrovend en intensief traject waarvan de uitkomst niet zeker is. Probeer daarom altijd eerst een beëindigingsregeling met werknemer aan te gaan, waarbij zo nodig een hogere vergoeding dan de wettelijke transitievergoeding wordt aangeboden.

0 reactie(s) op “Kan een werknemer die een verbetertraject weigert worden ontslagen?”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *


De verificatie periode van reCAPTCHA is verlopen. Laad de pagina opnieuw.