Pesten is niet altijd zichtbaar. En het is ook niet altijd duidelijk pest-gedrag. Iedereen heeft een eigen definitie van pesten, maar het gaat om hoe degene het ervaart. Kleinerende opmerkingen, flauwe grapjes ten koste van een ander, roddelen achter andermans rug om, een ander negeren of niet betrekken bij een overleg, dat zijn voorbeelden van pestgedrag waarbij de ‘pester’ misschien niet eens doorheeft dat dit gedrag veel effect kan hebben op de ander. Pesten gebeurt verbaal, non-verbaal, fysiek, openlijk en verborgen. Iedereen kent vast en zeker iemand die een nare situatie heeft meegemaakt op het werk en dit nog steeds goed weet. Deze situaties kunnen namelijk veel impact hebben.
Pestgedrag op het werk wordt de laatste tijd regelmatig onder de aandacht gebracht in de media. Pesten valt onder de psychosociale arbeidsbelasting. De vertrouwenspersonen schieten momenteel als paddenstoelen uit de grond. Natuurlijk is het goed dat dit soort interventies worden opgezet om te dealen met pesten op de werkvloer en dat er een plek is waar medewerkers aan de bel kunnen trekken wanneer hier sprake van is. Het blijkt alleen dat de drempel op aan de bel te trekken erg hoog is, uit onderzoek blijkt dat maar 3% van de slachtoffers daadwerkelijk officieel een melding maakt van pestgedrag bij een meldpunt. Daarnaast is het pestgedrag dan waarschijnlijk al even aan de gang, met alle gevolgen voor het slachtoffer van dien. Het is daarom belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan de preventie van pestgedrag en het tijdig ingrijpen wanneer er signalen zijn.
Hoe herken je het?
Pesten op het werk heeft ernstige gevolgen. Jaarlijks leidt pestgedrag in Nederland tot zo’n 4 miljoen verzuimdagen. Het werkgeluk van de werknemer staat op het spel. Mensen die regelmatig gepest worden verzuimen drie keer meer dan andere collega’s. Pestgedrag uit zich bijvoorbeeld in:
- Een collega doodzwijgen
- Over de collega roddelen of uitlachen
- Voortdurende kritiek uiten
- De collega niet betrekken bij belangrijke zaken en buitensluiten
- Verbale bedreigingen
- Fysieke bedreigingen
- Fysiek geweld
- Isolatie
- Vervelende mailtjes sturen
- Vergaande ‘grapjes’ uithalen
Belangrijke rol van de leidinggevende
Wees als leidinggevende bewust van signalen die wijzen op pestgedrag in jouw team, de zogeheten ‘pest-alerts’. Maak bespreekbaar wat je ziet, zonder oordeel. En laat degene die het ongewenste gedrag vertoont inzien wat dit kan doen bij een collega. Misschien is het niet eens bewust.
Waar moet je op letten?
– Trekt een medewerker zich terug, door bijvoorbeeld graag zoveel mogelijk thuis te willen werken?
– Is er een gespannen sfeer in het team?
– Wordt iedereen voldoende betrokken bij het team of merk je dat er iemand wordt buitengesloten?
– Is een medewerker in het team stiller, durft hij/zij niets te zeggen in een overleg?
– Neemt iemands presteren plotseling af?
Pestgedrag kan alleen worden aangepakt als de leidinggevende hierin het goede voorbeeld geeft en er alert op is.
Breng beleid in de praktijk
Pestgedrag kan zich dus op diverse manieren uiten. Het is daarom belangrijk om helder pestbeleid te verspreiden binnen de organisatie. Houd het niet bij beleid. Breng het ook in de praktijk. Maak kenbaar welk gedrag niet getolereerd wordt en zorg dat dit wordt uitgedragen. Zo wijzen medewerkers er elkaar ook op als het hen opvalt. Werk aan de preventie van pestgedrag. Haal het net op en evalueer regelmatig of de cultuur binnen de organisatie nog gezond is.
Belangrijke rol als werkgever
Uit onderzoek blijkt dat een groot percentage pestkoppen een leidinggevende functie heeft (72%). Een ander opvallend punt is dat leidinggevenden die pestgedrag vertonen, dit niet zien als pestgedrag. Zij denken vaak dat hun gedrag een vorm van leiderschap is en een manier om situaties en collega’s naar de eigen hand te zetten. Des te belangrijker is het dat op alle niveaus in de organisatie duidelijk wordt gemaakt dat pestgedrag, in welke positie dan ook, niet wordt getolereerd. De werkgever heeft hierin een grote verantwoordelijkheid. Doen alsof het er niet is, is geen optie. Helaas blijkt uit onderzoek dat een groot percentage van de werkgevers pestgedrag op de werkvloer negeert (62%). Hopelijk komt er voor dit thema steeds meer aandacht, nu het thema steeds meer bespreekbaar wordt gemaakt.
Bronnen:
Wie pesten er op de werkvloer en waarom zijn ze succesvol? – HSE (hseactueel.nl)
Pesten op de werkvloer: hoe help je werknemers ermee omgaan? (ruudmeulenberg.nl)
Geef een reactie