Iedere wielrenner kent het: het gevoel dat je plotseling met twee lekke banden rijdt. En de verbazing als blijkt dat je tubes nog keihard zijn. Meteen daarna weet je het zeker. Een vastlopende rem, of dan toch zeker een scheef getrapt achterwiel. Trappen, maar niet vooruitkomen, dat idee. En na een paar seconden grijpt je verstand in. Je rijdt immers een pukkel, heuvel of berg op.
De gemiddelde HR professional zal in zijn carrière ook menig spreekwoordelijk heuveltje moeten beklimmen. Zelf heb ik een tijd geleden performance management bij een onderneming ingevoerd. Op een druilerige zaterdagnamiddag met een goed glas wijn bedacht en vervolgens via het principe “beter goed gejat..” in elkaar gezet. In de dagen erna waren management team en ondernemingsraad snel overtuigd van nut en noodzaak. Vervolgens zou de business aan de slag gaan met het bepalen van de beoordelingscriteria en toen…
Over (de techniek van) het klimmen zijn boeken volgeschreven. Grofweg zijn er twee benaderingen: die van de souplesse, of die puur op macht en kracht. Klimmen volgens dit laatste “dood of de gladiolen” principe leidt vaak tot het eerste, ergens halfweg de klim. De soepele aanpak vereist beleid. Een rustig begin, een paar tandjes terugschakelen, regelmatig staand en zittend trappen en vooral controle over ademhaling en hartslag.
Technisch gezien waren de omstandigheden ideaal. Bij de onderneming deed iedereen min of meer hetzelfde werk. Het resultaat van dit werk moest objectief en kwantitatief gemeten worden. En zowel in- als extern gerapporteerd worden. ‘Goed’ en ‘niet goed’ waren duidelijk op basis van contractafspraken met de opdrachtgever. Dus hoe moeilijk kon het zijn om de beoordelingscriteria vast te stellen? Om te bepalen bij welk resultaat een medewerker een onvoldoende, een uitstekend of een score er tussen in zou halen?
Het leek een klein pukkeltje. Niet te steil, goed wegdek en op de eerste meters soepel met volle bak vooruit. Langs de snelweg ging het al wat minder snel. Op en af, maar alhoewel het niet omhoog leek te gaan, ging op toch een stuk minder soepel. Een blik opzij bevestigde het beeld: zuchten, steunen en de eerste schokkende schouders.
Ook op corporate niveau waren ze enthousiast. Complimenten over de snelheid en het gemak waarmee dit vooruitstrevende idee vorm en inhoud kreeg. Tevredenheid over de instemming en betrokkenheid van de ondernemingsraad.
Na dat vervelende stuk langs de snelweg draai je links onder een viaductje door. En dan zie je hem liggen: geen pukkel, geen heuvel, geen berg maar……een onneembare vesting! Alhoewel op souplesse en onder controle schakel je alle versnellingen terug die je hebt. Klik, klik, klik, #@$@#$, je kan niet verder. Op het wegdek staan de namen van hedendaagse wielrenhelden gekalkt, Philippe, Tom en Alexandro. Je ziet ze, maar je hebt geen adem om ze te lezen, laat staan er over na te denken.
De eerste vergadering over het vaststellen van de beoordelingscriteria was lang en ingewikkeld. Objectief meten bleek voor verschillende mensen op verschillende definities gebaseerd. Contractafspraken waren niet duidelijk. En last but not least bleek ook lang niet iedereen (even goed) geïnformeerd over nut en noodzaak van het hele project. Kortom: een hoop gezucht, gesteun, gedoe en nog geen enkel zicht op een volgende stap, laat staan snelle invoering van performance management.
Je ziet en hoort het om je heen. Sneller en zwaarder ademen, langzamer trappen, staan, zitten, staan, zitten en vooral de schokkende schouders. Het begin van het einde. Onvermijdelijk komt de man met de hamer er aan. Maar toch. Zelf voel je het ook. Rustig en verstandig begonnen. Je hartslag is nog laag, maar je benen voelen moe. Doen pijn. Voelen moe en doen pijn. En toch moet je, wil je en kan je door. Je hartslag is nog onder controle en dan wordt je plots door iemand ingehaald. Dat kan toch niet waar zijn? Ouder, dikker en hijgend als een postpaard. Je moet, je wil maar kan niet harder. En het doet zo’n pijijijnnnnnn. Dood of de gladiolen?
Volgende week volgt deel 2 van dit performance management / wielrenavontuur (red.)
Geef een reactie