Thuiswerken, waarom (niet)?

Ik heb hier al tweemaal een artikel geschreven over thuiswerken (Verhuis je kantoor en Minder reis, meer werknemer). Ik zal niet terugvallen op wat ik toen gezegd heb. Ik wil eens ingaan op de argumenten voor en tegen. Een simpel overzicht, waarom zou u uw werknemers thuis laten werken en waarom niet?

Uit een afweging van deze argumenten kunnen we wellicht vereisten afleiden. Voor de komende lijst argumenten heb ik een aantal artikelen en discussies gelezen, bijvoorbeeld op HRlog en personeelslog en natuurlijk de eerder genoemde artikelen en anderen op dit weblog. Daar is een redelijke lijst voor- en nadelen uit voort gekomen.

Een korte situatie omschrijving. We gaan uit van een kantoorbaan, fysiek werk zoals in de bouw is moeilijk thuis te verrichten. We gaan ook uit van 1-2 dagen per week thuiswerk, niet teveel en niet te weinig, zo merken we resultaat (= perioden ongestoord werken en filevermindering) zonder dat samenwerkingsverbanden er echt onder hoeven leiden.

Voordelen van thuiswerken

1. Minder files (en dus tijdsbesparing)
2. Minder reistijd (en dus tijdsbesparing)
3. Vrijheid en flexibiliteit in activiteiten (dagindeling is minder afhankelijk van collega’s)
4. Meer rust / minder “gesprekken tijdens de koffie” en collega’s die “even langskomen”, betere concentratie
5. Collega’s/werknemers proberen vaker eerst zelf iets op te lossen
6. Last but not least, werknemers reageren positief op het in hen gestelde vertrouwen en willen het in hen gestelde vertrouwen waar maken

Argumenten tegen thuiswerken

1. Managers zijn minder zeker van de tijd die hun werknemer in zijn werk steekt
2. Werknemers hebben sneller/meer last van stress doordat werk zich niet tot de werkvloer beperkt
3. De werknemer is moeilijker bereikbaar
4. De werkgever is verantwoordelijk voor de werkplek van de werknemer (en maakt dus kosten en moet deze controleren)

Commentaar voordelen

Voordeel 1, 2 en 3 zijn interessant, maar niet concreet, er valt weinig over te zeggen. Ik heb geen vaste cijfers hoeveel filebesparing, tijdsbesparing etc thuiswerken zal opleveren. Dit is ook afhankelijk van de plaats van het bedrijf, woonplaats van de werknemer, enzovoorts. Het zijn voordelen, maar het hangt van de situatie af hoe groot deze zijn.

Voordeel 4 en 5 hangen redelijk samen: er is minder contact tussen de thuiswerker en zijn collega’s. Hierdoor kan er gemakkelijker door worden gewerkt. Ook is de drempel om even te vragen of iemand iets voor je kan doen groter, waardoor men meer zelf probeert te doen. In een kenniseconomie met specialistische functies hoeft dit naar mijn mening niet per se een voorbeeld te zijn, maar we hebben het niet over functies waarbij bereikbaarheid een belangrijk onderdeel is (bijvoorbeeld de IT helpdesk, die moet direct bereikbaar zijn).

Voordeel 6 is erg belangrijk. Vertrouwen is een belangrijke motivator. En zoals veel onderzoeken hebben uitgewezen vindt de huidige generatie het belangrijk om werk en privé te combineren. Thuiswerk maakt dit gemakkelijker. Als u zoekt naar een goede manier van binden, dan kan dit een interessante aanvulling zijn.

Commentaar nadelen thuiswerk

Nadeel 1, dat managers minder zeker zijn van wat de werknemer doet, is het meest gehoorde argument tegen thuiswerken. Hoe weet je dat er echt iets gebeurd? Managers vinden het moeilijk om dit los te laten. Een simpele oplossing zou zijn om met targets te werken. Een werknemer die wordt beoordeeld op het al dan niet halen van targets zal thuis ook gemotiveerd zijn. En heeft zo meer vrijheid om zijn targets op zijn manier te halen. Functies die niet met targets kunnen werken zijn hier van uitgezonderd. Maar aangezien targets een populaire manier zijn om resultaten meetbaar te maken zal dit aantal functies niet te groot zijn.

Nadeel 2, dat werknemers meer last van stress hebben doordat ze nu ook thuis kunnen werken, is zeker met het oog op de aandacht voor de gezondheid van de werknemer belangrijk. Met een werkplek thuis wordt het mogelijk moeilijker om thuis als een ontspanningsplaats te zien.

Nadeel 3, dat werknemers moeilijker bereikbaar zijn, hangt samen met voordeel 4 en 5. Natuurlijk proberen collega’s nu vaker zelf iets op te lossen. Maar wat als er een probleem is en de thuiswerker is echt nodig? Er zijn diverse technieken die hier een oplossing kunnen bieden. De telefoon pakken, MSN of een ander chatprogramma. In het uiterste geval kan de werknemer toch naar het bedrijf komen.

Nadeel 4, dat de werkgever verantwoordelijk is voor de werkplek van de werknemer. Het brengt extra kosten met zich mee. Dit moet zeker worden meegenomen in de afweging of thuiswerken de moeite waard is of niet.

Conclusie

Uit bovenstaande kunnen we concluderen dat thuiswerken bepaalde eisen met zich meebrengt. Deze komen uit zowel de voordelen als de nadelen. Werknemers in functies waarbij directe bereikbaarheid een grote rol speelt (bijvoorbeeld helpdesk) zullen moeilijker thuis kunnen werken. Verder worden er duidelijke eisen gesteld aan de discipline van de werknemer, of aan de cultuur en basis waarop de werknemer wordt afgerekend. Zijn er targets? Dan is thuiswerken makkelijker. Zijn de resultaten van de functie moeilijk meetbaar? Dan is het voorstelbaar dat de manager de werknemer liever thuis houdt. Wat doorslaggevend is hangt af van uw situatie.

Hopelijk heeft u in bovenstaande enkele nieuwe standpunten of argumenten gelezen. Misschien heb ik u aan het denken gezet over het laten thuiswerken van een aantal werknemers. Ik hoop het. Wellicht wilt u hier graag op reageren. Bent u voor thuiswerken? Of houdt u liever alle werknemers binnen? In dat laatste geval ben ik benieuwd waarom!