Boekbespreking Here comes everybody door Clay Shirky

15/12/2015 Leestijd: 6 minuten

Clay Shirky heeft een scherpe visie op het snijvlak tussen communicatie en organisaties. Op zijn eigen blog schrijft hij hier zeer zinvolle artikelen over en die lees ik al enige jaren met plezier. In Here comes everyobody beschrijft hij hoe de mogelijkheid om op wereldschaal samen te werken niet langer alleen bij grote bedrijven en de overheid ligt. Dit verandert volgens Shirky niet alleen wat we doen, maar ook hoe we het doen en zelfs wie we zijn. De voorbeelden die hij geeft zijn eye-openers, de implicaties van wat zijn stellingen kunnen we nog niet beginnen in te schatten en de kerngedachten van dit boek zal iedereen die zich met organisaties bezighoudt de komende jaren zeker helpen. Toch viel het boek mij helaas tegen – hieronder zal ik de inhoud bespreken en uiteindelijk ook (tot mijn spijt) mijn teleurstelling.

Inhoud – waar gaat Here comes everybody over?

Shirky laat zien hoe het internet als communicatietool onze manier van organiseren verandert en nog veel ingrijpender kan en zal gaan veranderen. Centrale concepten hierin zijn de Coaseaanse vloer (drempel is misschien een betere vertaling) en het Coaseaanse plafond.

Coaseaanse vloer

“Onder” de Coaseaanse vloer liggen betekent dat de kosten van het organiseren van de activiteit te hoog zijn om de activiteit te organiseren – het maakt daarbij niet uit hoe waardevol dit voor iemand is.

Coaseaanse plafond

Boven het Coaseaanse plafond voorkomen de kosten van het organiseren (dus, de communicatie, het management etc om de activiteit heen) dat de organisatie goed kan functioneren.

Voorbeeld

In een samenleving zonder internet en telefoon zijn de kosten om bijvoorbeeld een bijeenkomst van Afrikaanse postzegelverzamelaars te organiseren een stuk hoger, mede omdat ze ver uit elkaar wonen. Maar dankzij internet kan een en ander snel worden afgestemd, of kan een Google+ hangout worden georganiseerd.

Wanneer u al enige tijd managementtheorie bestudeert, bent u wellicht al bekend met deze termen, die hun oorsprong vinden in de paper The nature of the fifm, die in 1937 door Ronald Coase geschreven werd.

Waar wil Shirky heen met deze twee concepten? Naar het feit dat we veel diversere organisaties op kunnen zetten voor veel diversere doeleinden. Wikipedia is waarschijnlijk zijn bekendste voorbeeld: de dynamiek binnen die organisatie is dat iedereen die een kort moment heeft bij kan dragen aan de website. Wanneer er voor iedere edit in een pagina een afspraak gemaakt zou moeten worden, zou het niet gebeuren omdat het teveel moeite zou zijn voor één enkele edit. Afspraken voor meerdere edits tegelijk zouden niet gebeuren omdat geen van de deelnemers zo’n grote tijdsinvestering wil maken. Wikipedia zou niet mogelijk zijn zonder internet.

Wat hebben de succesverhalen gemeen?

In hoofdstuk 11 bespreekt Shirky de gemene deler van de succesverhalen. Volgens hem hebben ze allemaal een plausibele belofte, een effectieve tool en een acceptabele ‘bargain’.

Plausibele belofte

De belofte is het antwoord op de vraag waarom iemand zich bij een bepaalde groep of beweging zou voegen – bijvoorbeeld bij wikipedia. Volgens Shirky zijn de vereisten dat iemand hier meer tijd voor heeft dan hij nu besteedt (tijd over heeft) en dat de aanwezige gereedschappen passen bij de wensen van de gebruiker.

Effectieve tool

Met de tool moet de coördinatie van de groep plaatsvinden – en de tool moet de gebruiker aan blijven spreken. In Wikipedia wordt het bijvoorbeeld zo gemakkelijk mogelijk gemaakt om te zien wat er op een pagina is veranderd, wie het heeft veranderd en om de verandering eventueel terug te draaien.

Acceptabele ‘bargain’

De bargain gaat om de ‘deal’ die je sluit als je je bij een groep voegt. Wat wordt er van de gebruiker verwacht en wat verwacht de gebruiker van de groep? De bargain is de meest lastige van de drie, omdat ze moeilijk te definiëren is en omdat de definitie voor een deel van de gebruiker afhangt – en dus niet volledig te beïnvloeden is door degene die een beweging in gang wil zetten.

Meer inhoud

Buiten deze basis concepten die Here comes everybody bespreekt, worden er talloze sprekende voorbeelden gegeven van mensen die in hun eentje wereld-brede organisaties hebben opgezet. Wikipedia is een voorbeeld, maar ook een campagne om iemands verloren/gestolen telefoon terug te krijgen (degene die de telefoon vond en voor haarzelf gebruikte werd opgespoord doordat talloze mensen een klein beetje informatie achterlieten). Shirky bespreekt verder hoe iedereen op internet kan publiceren, wat dit betekent voor onze nieuws-voorziening en hoe we achteraf pas filteren. Hij bespreekt ook groepsdynamica en de uitdagingen van ‘collectieve actie’ – die aan de grondslag ligt van websites als wikipedia. Alle besproken concepten zullen in de komende jaren steeds belangrijker worden voor organisaties die de communities om hen heen willen aanspreken – maar ook zeker voor alle bewegingen die voor de komst van het internet onder de Coaseaanse vloer lagen en nu stap voor stap op zullen komen.

Waar stelt Here comes everybody teleur?

Shirky bespreekt meerdere concepten die nu actueel zijn en die de komende jaren alleen maar in waarde toe zullen nemen. En waarvan iedereen er goed aan zou doen om er een basaal begrip van te hebben. Niet alleen mensen in de HR, in het hogere management, maar ook vrijwilligers en marketeers hebben hier iets aan. Eigenlijk iedereen die iets wil ondernemen. Helaas blijft het echter bij deze concepten en enkele gemene delers – een concrete toepassing hiervan (wat kunnen we er mee), een voorspelling van waar we heen gaan (wat gaat er gebeuren) of een stelling over hoe de spanning tussen de huidige manier van organiseren en de nieuwe manier van organiseren zich op zal lossen, ontbreken helaas. Kort samengevat: we bevinden ons in een transitiefase waarin onze manier van organiseren op een drastische wijze gaat veranderen. We kunnen onze tijd en aandacht aan steeds meer projecten besteden en de manier waarop we onze ‘arbeid’ invullen verandert ook sterk; veel van de waarde die we toevoegen aan de maatschappij is geen betaalde arbeid. Voor organisaties heeft dit verstrekkende gevolgen, niet alleen omdat ze vanuit hun communities waarde kunnen genereren, maar omdat de hele manier waarop organisaties bestaan, met hiërarchische structuren en rechtspersonen, sterk aan het veranderen is.

We hebben nog maar een glimp gezien van de organisatie-gerelateerde mogelijkheden die internet ons biedt. Here comes everybody biedt ons een diepere blik in de mogelijkheden en gooit een sterke eerste bal op voor wat komen gaat. Dat het die vervolgstap nog niet helder kan maken, kunnen we eigenlijk niemand kwalijk nemen; de ontwikkelingen gaan bijzonder snel en zijn even divers van aard. Hoewel ik persoonlijk meer uit het boek hoopte te halen, denk ik dat het voor bijna iedereen die met organisatiestructuren of internet werkt de moeite waard is om te lezen. De beschreven ontwikkelingen zijn een feit en hoe meer mensen zich ermee bezighouden welke kansen hier liggen, hoe beter we in staat zullen zijn die te realiseren.

Here comes everybody is bijvoorbeeld te bestellen bij bol.com. Expand of onderstaande auteur ontvangt op geen enkele manier commissie over uw eventuele aankoop.

0 reactie(s) op “Boekbespreking Here comes everybody door Clay Shirky”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *


De verificatie periode van reCAPTCHA is verlopen. Laad de pagina opnieuw.