Dieptepsychologie: Once upon a time… Storytelling

03/04/2018 Leestijd: 4 minuten

Storytelling
Once upon a time…zijn magische woorden waarmee veel sprookjes beginnen. Je zou denken dat ze alleen voor kinderen zijn, maar niets is minder waar. Storytelling bijvoorbeeld is een begrip uit de marketing waarbij een verhaal gebruikt wordt om klanten informatie te geven over een bedrijf of een product. Het begrip is al weer een aantal jaren oud, maar nog steeds actueel. Het heeft een aantal componenten die ook in de dieptepsychologie worden gebruikt en het lijkt me interessant om die raakvlakken eens onder de loep te nemen. Naast het feit dat verhalen goed werken om een boodschap over te brengen voor een bedrijf, werkt het ook heel goed om een boodschap over te brengen voor het individu. Dit laatste kan heel handig zijn in een sollicitatiegesprek.

De waarheid van sprookjes
In de dieptepsychologie maken we gebruik van sprookjes om ons te helpen te begrijpen wie we werkelijk zijn. Maar sprookjes zijn toch verhalen voor kinderen die niet waar gebeurd zijn? Sprookjes zijn oeroude verhalen die mensen elkaar door de eeuwen heen hebben doorverteld. Het gaat hierbij inderdaad niet over het feitelijk weergeven van gebeurtenissen zoals die in de tastbare wereld plaatsvinden. Sprookjes gaan over menselijke ervaringen en gevoelens. Het gaat over een psychologische of symbolische werkelijkheid. En dit is een werkelijkheid die door veel mensen als veel reëler wordt ervaren dan de tastbare werkelijkheid. Je kunt de psychische werkelijkheid ook niet ontvluchten. Kinderen begrijpen dit meteen. Je hoeft kinderen een sprookje ook niet uit te leggen. Of zoals de Kleine Prins zegt:

“Volwassenen begrijpen de dingen niet uit zichzelf, het is vermoeiend voor kinderen om ze altijd maar uit te blijven leggen hoe de dingen echt werken.”
(De Saint-Exupéry,A. (2005). De kleine prins. Rotterdam, Donker.)

Archetypen
De personages in sprookjes representeren een bepaald gevoel of kwaliteit. Dit is ook de reden dat zoveel mensen aanhaken op een sprookje. De figuren in sprookjes zijn archetypes, overgeërfde oerbeelden. Archetypes zijn een soort lege hulzen waar iedereen zijn eigen invulling aan kan geven. Zo is ‘moeder’ een archetype. Iedereen heeft er een en je hebt er ook allemaal wel een beeld bij. Echter, de invulling van dit woord is voor iedereen volstrekt uniek, omdat de ene moeder nu eenmaal niet de andere is. Doordat iedereen zijn eigen verbeelding gaat gebruiken om de archetypes als het ware in te kleuren ontstaat er een krachtig verhaal dat diep in de ziel doordringt.

Sommige marketing professionals geven aan dat ze in het hoofd van de klant willen doordringen door middel van storytelling, maar dat hoeft helemaal niet zo nadrukkelijk, want uiteindelijk wordt iedere klant toch weer gegrepen door een ander element in het verhaal. Dat kan je van tevoren niet makkelijk inschatten, omdat iedereen nu eenmaal zijn eigen belevingswereld heeft. Als je goed weet waar je organisatie voor staat, hoe die daar gekomen is (met alle voorspoed en tegenslag) dan haken mensen daar vanzelf op aan door de werking van de archetypische elementen. Het allerbelangrijkste is dus dat je jouw eigen verhaal zo authentiek mogelijk moet vertellen, want daarmee ga je vanzelf iets uitstralen waar mensen zich toe kunnen verhouden. Dat geldt voor organisaties en ook voor individuen.

Hoe een sprookje jou kan helpen bij het voorbereiden op een sollicitatiegesprek
Sprookjes hebben de kracht om door te dringen in de diepere lagen van de psyche. Je kunt bijvoorbeeld eens gaan kijken welk sprookje jij als kind mooi vond. Als je het niet meer weet, kan je jouw ouders misschien vragen welk sprookje ze jou iedere keer weer voor moesten lezen. En wat waren dan de elementen die je het meest spannend, irritant, gevaarlijk of mooi vond? Wie waren de helpers en wat vond je daarvan? Dit zijn dingen die iets over jouw persoonlijkheid zeggen. Ter voorbereiding op een sollicitatiegesprek zou je jouw eigen leven en loopbaan eens als een sprookje kunnen gaan schrijven. Wat je wanneer precies gedaan hebt, dat staat wel op je CV. Maar het sprookje kan je verbinden met de beleving en de gevoelens die je daarbij had. Natuurlijk zou ik je niet aanbevelen om tijdens het interview je sprookje voor te lezen (tenzij je bij de Efteling solliciteert!), maar deze oefening kan je wel helpen om contact te maken met je diepste drijfveren en verlangens. Ik garandeer je dat dit opgepikt wordt door je gesprekspartner aan de andere kant van de tafel.

En toen kwam er een olifant met een lange snuit en die blies het hele verhaaltje uit!

0 reactie(s) op “Dieptepsychologie: Once upon a time… Storytelling”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *


De verificatie periode van reCAPTCHA is verlopen. Laad de pagina opnieuw.