Onze beroepsvereniging – sommigen noemen het een gilde – heeft in haar statuten twee belangrijke uitgangspunten opgenomen. Vrij vertaald staat er dat het NIP tot doel heeft:
- de bevordering van de psychologie in het algemeen;
- de behartiging van de belangen van de leden.
Dit zijn mooie doelstellingen: het nut in het algemeen en het nut in het bijzonder. Er zijn echter momenten waarop gekozen moet worden.
Een mooi voorbeeld is het testgebruik door niet-psychologen. Tot begin jaren tachtig was dit een fraai monopolie gedragen door het herenakkoord tussen het NIP, Swets & Zeitlinger en de universiteiten. De producenten, distributeur en gebruikers waren het eens: deze producten zijn voorbehouden aan een beperkte groep. Toen verschenen er testuitgevers op de markt die tests gingen verkopen aan niet-psychologen, meestal voorzien van een training. Het NIP sprak er schande van: ‘Beunhazerij!’ Het was kennelijk niet opgevallen dat in de rest van Europa dit allang gebruikelijk was. Een recente enquête bevestigde dat: 86 procent van het testgebruik vindt plaats door niet-psychologen.
In dezelfde tijd ontstond het initiatief van vier testuitgevers om het testgebruik strakker te reguleren. Het NIP-hoofdbestuur steunde dit 4TP-initiatief (dat was slim), maar ging onmiddellijk weer door de knieën toen een paar testbureaus – GITP voorop – dreigde met opzegging van het lidmaatschap. Dit was niet alleen dom, maar ook slap. Op dat moment verloor het NIP haar invloed op de ontwikkeling van het testgebruik.
Een tweede voorbeeld zijn de hbo-opleidingen psychologie. Al twintig jaar kennen we de Academie Mens en Arbeid (AMA) in Deventer. Daar worden hbo-psychologen opgeleid. De term die de AMA zelf gebruikt is ‘psychodiagnostisch werkende’, ofwel PDW’er. Deze studenten worden door-en-door vertrouwd gemaakt met psychologisch instrumentarium. Het NIP ziet ze niet staan! Op dit moment zijn er meerdere hbo-opleidingen psychologie aan het ontstaan of worden er voorbereidingen toe getroffen. En het NIP vertoont een Pavlov-reactie: ‘Beunhazerij!’
Een derde voorbeeld van het conservatisme van onze club is de Cotan. Een eerbiedwaardige club, zoals je eerbied dient te hebben voor iemand met grijze haren. Deze oude man doet al tientallen jaren hetzelfde kunstje: tests beoordelen met een snelheid die bij zijn leeftijd past. Dat er ondertussen een veel betere, transparantere en bovendien Europese methode is ontwikkeld, kan de oude man niet schelen. ‘Het is niet nodig dat wij onze beproefde methode veranderen,’ verzucht hij. En bij het NIP bleef het zoals het was.
Hoe doen de Engelsen dit? De British Psychological Society (BPS) heeft het testgebruik in Engeland zeer stevig in de hand. Vanuit deze club werden eisen geformuleerd die aan testgebruikers gesteld moeten worden. De markt volgde. De psychologen gingen de niet-psychologen opleiden in fatsoenlijk testgebruik. De markt volgde. De psychologen gingen niet-psychologen examineren en assessments afnemen. De markt volgde. Op deze manier bepaalt de BPS het verloop van het testgebruik en zorgt bovendien voor business voor de leden. De testuitgevers en testgebruikers volgen wat de BPS voorschrijft, onder meer door het instellen van buying permits. Zonder BPS-diploma kan je geen test kopen. De niet-psychologen worden ook – tegen flinke betaling – netjes in registers van de BPS ingeschreven. En het slimste van alles is: iedereen van enig niveau kan op level A en level B gecertificeerd worden. Maar het C-level is voorbehouden aan echte psychologen.
Begin juli 2005 gebeurt er iets bijzonders in Granada. Op de EFPA-conferentie (de club van Europese NIP’en) wordt aan de General Assembly een document aangeboden over testgebruik(ers). Door een Europese task force onder voorzitterschap van de Brit (!) prof. Dave Bartram zijn eisen geformuleerd die aan een Europese testgebruiker (psycholoog en niet-psycholoog) gesteld moeten worden. Dit inclusief certificering en sanctionering. Naar verwachting wordt Bartram gevraagd de consultatieronde die momenteel in diverse landen plaatsvindt af te ronden, waarna we een Europese standaard hebben. De psychologen – verenigd in de EFPA – bepalen hoe tests gebruikt moeten worden. Het lijkt het Britse model wel…. Nu eens kijken hoe ons locale gilde reageert. Ik durf er een fles champagne om te verwedden dat het NIP een van haar twee standaardreacties vertoont: ‘Beunhazerij!’ of ‘We laten het maar zo.’ Misschien moet de bevordering van de psychologie in het algemeen maar uit de statuten geschrapt worden, zodat het NIP zich als vakbond tot achterhoedegevechten kan beperken.
Geef een reactie