“Everyone hears voices in their heads. It’s called intuition you stupid”! Hoorde ik een aflevering van South Park. Deze kreet van Kyle heeft me geïnspireerd te schrijven over intuïtie op het werk. Want heeft niet iedereen wel eens een situatie meegemaakt waarbij pure ratio niet voldoende was om tot een beslissing te komen? Hoe werkt dat dan en nog belangrijker, hoe kunnen we leren te vertrouwen op ons gevoel? Deze vragen leidden me eerst naar het internet waar ik artikelen zocht over intuïtie op de werkvloer. Tot mijn verbazing stuitte ik op weinig werk gerelateerde artikelen. Sterker nog, ik belande vooral op pagina’s waarin vooral de spirituele kant werd benadrukt.
Wat is intuïtie?
Om duidelijkheid te verschaffen over het begrip intuïtie leen ik het begrip van Gary Klein, een onderzoeker naar intuïtieve besluitvorming. Hij distantieert zich nadrukkelijk van het spirituele en beschrijft intuïtie als ‘de manier waarop we onze ervaring vertalen in handelen’. Op basis van onze ervaring kunnen we een situatie beoordelen en weten we ook hoe we erop moeten reageren (besluitvorming). Het beoordelen van de situatie gebeurt snel en zonder bewuste inspanning doordat we uit ervaring weten wat we moeten doen. Volg je het nog? Je kunt je hersenen dus zien als een harde schijf waar alle ervaringen mooi geordend zijn opgeslagen in herkenbare patronen. Hierdoor kunnen we moeiteloos een nieuwe situatie vergelijken met een van de opgeslagen patronen. Intuïtie is volgens deze visie de manier waarop we onze ervaringen vertalen in beoordelingen en beslissingen, dus het vermogen om beslissingen te nemen aan de hand van opgeslagen patronen.
Intuïtie op het werk
Met name in beroepen waarbij crisissituaties vaak voorkomen is intuïtie bijna een noodzaak. Chirurgen, brandweerlieden en politieagenten komen geregeld in situaties waarbij er snel een beslissing genomen moet worden. Geen tijd om alle opties na te gaan maar binnen enkele seconden bepalen welke actie er genomen moet worden. Het lijkt me eng, zoveel verantwoordelijkheid die je dan draagt. Wat als je het een keer verkeerd heb? Toch denk ik dat we ook als HR-professionals ons vaak laten leiden door intuïtie. Ik denk hierbij aan een voorbeeld uit mijn stageperiode. Ik liep stage in een gezondheidsinstelling waar ik samen met een leidinggevende een sollicitant interviewde. De sollicitant gaf in eerste instantie een goede indruk, maar hoe verder het gesprek vorderde hoe meer ik het gevoel kreeg dat er iets niet klopte. Op het moment zelf kon ik heel moeilijk verwoorden waarom ik dat gevoel kreeg. Ik probeerde verschillende vragen te stellen om tot de kern te komen, maar we bleven eromheen draaien. Totdat mijn collega de sollicitant vroeg: ‘Stel dat we je vorige werkgever bellen om te vragen wat voor persoon je bent, wat zullen ze ons dan volgens jou vertellen’? Dat was hem! Het gezicht van de kandidaat vertrok, hij bleef even stil en staarde eventjes naar het tafelblad. Mijn collega en ik keken elkaar aan, maar bleven stil om de kandidaat zijn verhaal te laten doen. Na een minutenlange stilte brak de kandidaat en vertelde met veel emotie dat hij bij zijn vorige werkgever op non-actief was gesteld. Hij werd beschuldigd van seksuele intimidatie met cliënten. Bij het evalueren van dit gesprek werd het pas helder voor me waarom ik dat gevoel had.
De kandidaat probeerde namelijk het gehele gesprek bewust te sturen. Op het moment zelf had ik het niet door, maar achteraf realiseerde ik me dat hij niet veel vertelde over zijn vorige werkgever.
Is intuïtie altijd betrouwbaar?
Hoewel ik ervan overtuigd ben dat we moeten leren vertrouwen op onze intuïtie beweer ik niet dat het altijd een even betrouwbare raadgever is. Ik denk zelfs dat we in problemen raken wanneer we elk impuls volgen omdat het wel of niet goed voelt. Een voorbeeld hiervan is een jurist die uitstekend werk verrichte en positieve evaluaties kreeg. Toch kreeg ze van haar leidinggevende geen contractverlenging aangeboden. Toen de dame om een reden vroeg kreeg ze te horen dat het ‘niet goed voelde’. Punt…
Intuïtieve besluitvorming als competentie
Hoewel intuïtie wordt gevormd door opgedane ervaring geloof ik niet dat iedereen in staat is het effectief te gebruiken. De leidinggevende die ik hierboven beschrijf denkt te handelen op haar intuïtie maar is niet in staat het te verklaren. Ik denk dat wanneer je je beslissing (achteraf) niet kunt verklaren je niet vanuit intuïtie werkt maar handelt op basis van een tijdelijke emotie.
Nu ik snap wat intuïtie is en hoe het werkt vind ik het haast logisch dit als competentie te vragen. Zoals elke competentie is ook intuïtieve besluitvormingen te trainen, dus waarom gebeurd dit zo weinig? Mijn collega blogger Martien Aerts heeft in zijn blog over de bullshit-radar. Hij vraagt of de bullshit-radar als competentie kan worden opgenomen in wervingscampagnes. Ergens heb ik het gevoel dat we over hetzelfde hebben. Misschien dat de bullshit-radar een gepolijst begrip kan zijn voor intuïtieve besluitvorming? In that case: I’m in!
Geef een reactie