Wouter Bos zoekt een nieuw bestuur voor Fortis, ABN Amro en ING. Een elftal om precies te zijn. De grappen over voetbalteams verdwijnen als de andere eisen onder de loep worden genomen: economisch geschoold, mag niet als graaier bekend staan, smetloos, als het even kan kritiek hebben gehad op het vrije markt systeem. Pluspunt als je Wouter kent, dat verbetert de communicatie. Maar de meest interessante eis is: je moet het voor minder dan een ton per jaar doen. Wat betekent dit voor andere toplonen? Naar ik heb begrepen zijn er twee mogelijke verklaringen voor toplonen:
Marktwerking en toplonen
De eerste verklaring is dat toplonen onderhevig zijn aan sterke marktwerking. Maar recent heb ik me laten vertellen dat marktwerking en toplonen niet goed samengaan. Bij lagere functies gaat het degelijk op: meer vraag betekent een beter loon. Het aantal mensen dat een topfunctie ambieert zou laag zijn. Met een topfunctie bedoel ik een échte topfunctie, zo eentje waar je weinig tijd overhoud voor privé, elke dag 10 uur werken, noem het maar op. Het aantal mensen dat dit ambieert is mogelijk laag juist om de stress die de functie op je privé leven legt. De marktwerking zou de salarissen voor topfunctionarissen dus op moeten drijven.
De vraag rest hoe ver de salarissen opgedreven moeten worden door de vraag.
Toplonen, beoordeelt door andere grootverdieners
Een tweede verklaring voor de toplonen is de volgende. Naar ik begrijp doet een topfunctionaris, bijvoorbeeld een directeur, zelf voorstellen over zijn salaris. Deze voorstellen worden dan besproken met een raad van bestuur / de voorzitter daarvan. De directeur heeft hier een redelijk pressiemiddel: hij leidt de organisatie, als hij opstapt is dat zeer vervelend. De raad die vervolgens oordeelt over het salarisvoorstel bestaat uit andere grootverdieners. De kritiek die ik hoorde was: (1) in hoeverre hebben deze andere grootverdieners zicht op wat een redelijk salaris zou zijn voor de directeur en (2) in hoeverre is de visie van de raad beïnvloed door hun eigen inkomen.
Graag input, want mijn ervaring over hoe dit in de praktijk uitpakt is zeer beperkt.
Fortis-voorbeeld verandert toploon beeld
Het nieuwe voorbeeld van Fortis zou het toploon-straatbeeld kunnen veranderen. Kan Fortis aantonen dat het mogelijk is een bestuur samen te stellen van 11 topmensen, die voor minder dan een ton per jaar willen werken? Want dan kunnen er zeer kritische vraagtekens worden gezet bij het toploon van veel andere topbestuurders. Waarom?
De vraag wordt: is de vraag naar topfunctionarissen zoveel groter dan het aanbod? Met andere woorden: is de marktwerking verklaring afdoende voor de enorm hoge salarissen in toplonenland?
De ontwikkeling van het Fortis bestuur heeft voorlopig mijn onverdeelde aandacht. De implicaties van deze ontwikkeling kunnen zeer groot zijn. Ik hoop dat het Bos lukt om een elftal bij elkaar te krijgen en dat het Fortis bestuur een eerste stap zal zijn naar een meer op marktwerking gebaseerde arbeidsmarkt.
Geef een reactie