U kent ze wel. De trainer van het hockeyteam van uw zoontje, de kaartjescontroleur van uw favoriete (gratis) muziekfestival, de aardige mevrouw die koffie schenkt in het zorgcentrum waar uw moeder verblijft en uw buurman die wekelijks gaat wandelen met een man in een rolstoel. Grote kans dat ze er niet voor worden betaald en vrijwilliger zijn. 6,25 miljoen (bron 1) zijn er in Nederland en je vindt ze in alle lagen van de bevolking. En in zo’n beetje alle sectoren/branches. Van sport tot toerisme en van natuur tot zorg.
Vrijwilligerswerk is niet vrijblijvend
Veel non profit organisaties werken met vrijwilligers. Een veelgehoorde klacht over en oproep aan hun vrijwilligers: vrijwilligerswerk is niet vrijblijvend! Maar, wat doen organisaties – lees HRM- voor vrijwilligers? Is er geen sprake van wederzijdse vrijblijvendheid?
Motieven van vrijwilligers
De motieven van vrijwilligers verschillen van idealisme tot hobbyisme en van pure noodzaak tot tijdverdrijf. Een groeiend aantal van hen doet het om te (re-)integreren: integreren in hun eigen buurt, als opstapje naar betaald of ander werk of als tijdelijk hulpmiddel voor re-integratie na ziekte, bijvoorbeeld burn out of andere psychische klachten. Sinds 1 januari 2015 kunnen mensen met een bijstandsuitkering min of meer gedwongen worden vrijwilligerswerk te doen. De zogenaamde tegenprestatie.
Tegenprestaties voor vrijwilligers
De inspanningen van de vrijwilliger vraagt ook om een tegenprestatie van HRM professionals. Vrijwilligers gedijen – bewust of onbewust – beter bij een contraprestatie van de organisatie waarin ze actief zijn. Het kan gaan om materiele zaken zoals een vergoeding voor reiskosten, scholing of werkkleding. Belangrijker vinden vrijwilligers de immateriële contraprestatie. Dan hebben we het over Human resource begrippen als waardering, zelfontplooiing, voldoening, erkenning en vooral respect.
Respect voor vrijwilligers
Onderzoek van Mercer en Stepstone (bron 2) toont aan dat werknemers graag werken bij werkgevers die respect hebben voor hun werknemers. Dat geldt onverminderd ook voor vrijwilligers. Hij of zij verlangt niet alleen respect van personen in hun directe omgeving (degene waar men vrijwilligerswerk voor doet of een begeleider of contactpersoon) maar ook van staf en management. Binnen mijn eigen organisatie is gebrek aan respect/waardering en begeleiding een van de belangrijkste redenen voor vrijwilligers om te vertrekken.
Het ei van Columbus
Waarom zou HRM trouwens ‘iets’ moeten doen voor vrijwilligers? De reden is het ei van Columbus. Mits efficiënt ingezet, zijn vrijwilligers, net als “echte” medewerkers, een belangrijk hulpmiddel om uw bedrijfsdoelstellingen te realiseren.
In een volgend blog zal ik aangeven wat HRM kan doen om vrijwilligers aan zich te binden met reguliere en enigszins aangepaste HRM-instrumenten. Wat vindt u ervan? Kijkt u uit naar dat blog of vindt u het maar overdreven gedoe?
Bronnen:
– VU Amsterdam: tweejaarlijks onderzoek “Geven in Nederland” vermeldt dat in 2014 37% van de Nederlanders vrijwilligerswerk doet. Omgerekend zijn dat er dus 0,37 * 16,9 miljoen = 6,25 miljoen.
– Onderzoeksbureau Mercer – 2011 – What’s Working: 72% van de respondenten geeft aan dat respect de belangrijkste factor is bij medewerkerstevredenheidsonderzoeken.
– Stepstone – 2012 – Welzijn op het werk: 93 % van de respondenten wil graag werken voor een werkgever die respect toont voor zijn medewerkers.
Geef een reactie